Paul Krugman phá sản

Paul Krugman phá sản, nợ ngập đầu?

Paul Krugman thì ai đọc tờ New York Times đều biết vì ông này vừa là nhà kinh tế được giải Nobel vừa là nhà báo nổi tiếng, giữ một mục bình luận rất sắc sảo trên tờ New York Timesđều đặn nhiều năm nay. Vậy nên khi đọc thấy tin ông nợ nần ngập đầu đến nỗi phải tuyên bố phá sản trên tờ Boston.com, ai nấy đều bất ngờ.

Hóa ra đó là trò đùa của một trang web chuyên sản xuất tin vịt “The Daily Currant”, đã cất công viết một tin dài rất công phu, y như thật. Bài báo đưa ra những con số cụ thể như nợ lên đến 7.346.000 đô-la trong khi tài sản chỉ còn 33.000 đô-la do mua cái nhà giá lên đến 8,7 triệu đô-la... Cái hay của bài này là viết theo kiểu mỉa mai Krugman nhưng khó nhận ra. Nguyên do Krugman là người chủ xướng “kích cầu”, vay tiền để chi tiêu cho mạnh vào để thoát khỏi khủng hoảng (mở rộng chính sách tài khóa) trái ngược với đường lối thắt lưng buộc bụng (austerity) của nhiều nước. Lấy ý này bài báo nói Krugman đã vung tay vay tiền mua xe hơi sang, nhà lớn để hy vọng tờ New York Times sẽ tăng lương, thương hiệu cá nhân có giá hơn và công chúng sẽ mua sách của ông nhiều hơn… Bài báo còn trích lời người mua lại được ngôi nhà của Krugman với giá hời, rằng không ngờ một nhà kinh tế được giải Nobel mà còn bị chóa mắt vì bong bóng bất động sản. Kết của bài báo là phát biểu của Krugman cho biết dù thất bại ở góc độ cá nhân, ông vẫn sẽ khuyên ở mức độ vĩ mô rằng khủng hoảng nợ công chỉ có thể được giải quyết bằng tăng chi tiêu của chính phủ để nâng tổng cầu. Haha. Nghe như thiệt vậy đó.

Vấn đề là rất nhiều báo bị dính cú lừa này. Từ một tạp chí của Áo, đến Boston.com, Breitbart.com và vô số trang web nhỏ khác. Sau này Paul Krugman nói trên blog ông biết ngay khi bài báo dỏm xuất hiện nhưng không lên tiếng và y như ông tiên đoán các tờ báo cánh hữu sẵn ghét Krugman đã mắc bẫy đăng lại mà không thèm kiểm chứng. Cái lạ là bây giờ click vào đường dẫn, cũng xuất hiện thông báo lỗi (404) y như báo Việt Nam khi lấy bài xuống chứ họ cũng không xin lỗi như thường lệ.

Cũng may không có báo Việt Nam nào dính lỗi này, trừ một trang tên là Book Hunter Club, dịch nguyên văn, dịch rất công phu, có chú thích, giải nghĩa rõ ràng toàn văn bài trên tờ the Daily Currant nhưng không ghi nguồn chỉ ghi tên người tổng hợp. Nay vẫn còn. Và cỡ chục trang sao chép lại bài này từ nguồn này. Nay vẫn còn.

Các bạn nào tò mò muốn biết họ đăng như thế nào thì gõ cụm từ này vào ngoặc kép, tìm trong Google sẽ ra: “Paul Krugman – Nhà kinh tế học được giải Nobel phá sản vì đuổi theo bong bóng”. Còn bài gốc thì dùng cụm từ “Paul Krugman Declares Personal Bankruptcy”.